Donald Trump verschijnt vandaag voor de rechter voor de zaak rondom het betalen van zwijggeld aan p*rnoactrice Stromy Daniels. Het is daarmee de eerste strafzaak tegen een Amerikaanse oud-president ooit. En dat is nogal wat, zegt Amerikacorrespondent Erik Mouthaan: "Dit gaat verder dan alleen boetes: Trump kan een strafblad krijgen, of zelfs in de cel belanden."
De oud-president wordt vervolgd omdat hij vóór de verkiezingen van 2016 zwijggeld zou hebben betaald aan de p*rnoactrice, die eigenlijk Stephanie Clifford heet. Met een betaling van 130.000 dollar zou hij hebben willen voorkomen dat zij iets zou zeggen over een affaire die de twee tien jaar eerder zouden hebben gehad.
"Hij liet zijn rechterhand, Michael Cohen, het geld aan Daniels betalen. Trump heeft het zwijggeld vervolgens aan Cohen terugbetaald, maar noemde dat 'juridische kosten'. En dat noemt de openbaar aanklager fraude", legt Amerikacorrespondent Erik Mouthaan uit.
Affaire
Maar de zaak gaat mogelijk nog verder dan dat, vult jurist en Amerikadeskundige Kenneth Manusama aan: de aanklacht is verzwaard, omdat het mogelijk gaat om een illegale campagnebijdrage. "Het zwijggeld zou hem namelijk geholpen kunnen hebben tijdens de verkiezingscampagne van 2016. Je kunt je voorstellen dat het uitkomen van zo'n affaire nadelige effecten zou hebben gehad op die verkiezingen."
Manusama volgt de zaak op de voet en verwacht dat er in Amerika veel aandacht voor zal zijn: "Veel mensen zijn benieuwd hoe het circus zal verlopen. Al gaat de zaak zelf over boekhoudfraude, dus heel sexy is het niet." Maar een juridisch en politiek unicum in de Amerikaanse geschiedenis is het dus wél.
Want hoewel we de oud-president de laatste maanden wel vaker voor de rechter zagen, ging dat telkens om civiele zaken. Zo werd in januari nog besloten dat Trump ruim 83 miljoen dollar moet betalen aan schrijver E. Jean Carroll, vanwege laster. En een paar weken later werd hem ook een boete van 450 miljoen dollar opgelegd, voor fraude die hij en zijn bedrijf pleegden door te liegen over de waarde van hun panden.
"Civiele zaken worden aangespannen door bedrijven, overheden of andere belanghebbenden, en het zijn zaken waar geen gevangenisstraf voor gegeven kan worden", zegt Mouthaan. "Maar de zaak rondom het zwijggeld is een strafzaak. Dat is echt anders en kwam nog niet eerder voor rondom een voormalige president van Amerika."
New York
Trump zal maandag in New York voor de rechter moeten verschijnen. "Al had hij liever gezien dat de zaak zou spelen in een gebied waar meer mensen voorstander van hem zijn. Maar de overtreding vond plaats in New York, en dus de zaak ook", zegt de correspondent.
Manusama beaamt dat: "Hij maakt daar een heel belangrijk punt van en zegt dat hij daar nooit een eerlijk proces kan krijgen. Maar dat soort argumenten zijn al van tafel geveegd. Hij heeft zelfs al een spreekverbod aan z'n broek: hij mag zich niet uitspreken over bijvoorbeeld de rechter, de openbaar aanklager en de juryleden."
In de eerste dagen van de strafzaak zal de jury worden samengesteld. "Dat wordt een aantal dagen kibbelen voordat ze die bij elkaar hebben", aldus Mouthaan. Elk jurylid kan namelijk kritisch bevraagd worden over diens standpunten. Zowel de aanklager als de verdediging hebben meerdere kansen om mensen als jurylid te weigeren.
Strafblad en celstraf
Trump kan een strafblad krijgen, en een celstraf tot wel vier jaar. Al vragen Mouthaan en Manusama zich beiden af of het ook zover zal komen. "Dat ligt er wel een beetje aan welke elementen overeind blijven", zegt Manusama. "Als het alleen uiteindelijk alleen om de boekhoudfraude gaat, dan blijft er waarschijnlijk een lichtere straf over." Mouthaan: "We moeten afwachten wat de jury vindt, maar volgens experts is deze zaak niet heel erg sterk."
Ook als er wel een veroordeling volgt, dan zullen we Trump dit jaar waarschijnlijk niet naar de gevangenis zien gaan, denkt Manusama: "Hij gaat in het geval van een veroordeling hoe dan ook in hoger beroep."
Het mag dan wel Trumps eerste strafzaak zijn, z'n laatste is het niet: er lopen nog drie andere strafzaken tegen de oud-president. "En mensen zullen met nóg meer interesse kijken naar andere zaken, zoals die over de ondermijning van de verkiezingen in 2020", zegt Manusama. Ook Mouthaan beaamt dat: "Dat is de heftigste van de vier."
Dit zijn de vier strafzaken tegen trump
Het is wel nog maar de vraag wanneer de andere zaken aan bod zullen komen: "Trumps tactiek is om de zaken te vertragen en daar is hij heel succesvol in", aldus Mouthaan. Zo is de zaak over de inmenging in de verkiezingen in Georgia al wekenlang vertraagd. De advocaat van Trump probeerde slaagde erinde openbaar aanklager van de zaak te halen, nadat de romantische relatie naar buiten kwam tussen hem en zijn directe baas, de hoofdofficier.
En ook in deze strafzaak hebben de advocaten van Trump meerdere pogingen gedaan om deze uit te stellen. Zo vochten ze het spreekverbod aan en wilden ze een andere locatie voor de rechtszaak. De verzoeken om de start van het proces uit te stellen zijn afgewezen.
Voor de verkiezingen
"Het doel van Trump is om de strafzaken zo lang mogelijk uit te stellen, of ervoor te zorgen dat ze over de verkiezingen heen worden getild." Dat is niet zonder reden, zegt de Amerikacorrespondent, want de zaken kunnen mogelijk invloed hebben op de verkiezingen: "Er zijn echt zwevende kiezers die dan minder snel op hem zouden stemmen. Een veroordeling van Trump kan daadwerkelijk een impact op hen hebben."
De strategie lijkt te werken. De verwachting is dat er in de zaak over het zwijggeled nog voor de zomer een vonnis ligt, maar de experts denken dat het mogelijk de enige van de vier strafaken tegen Trump is, die daadwerkelijk wordt afgerond voor kiezers in november naar de stembus gaan.
RTL Nieuws
Donald TrumpErik MouthaanRechtszaakVerenigde Staten
